Tổng tống Trump bắt tay với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại Nhà Trắng ngày 12/4 (Ảnh: Reuters)

Reuters đưa tin, ông Trump, người đã tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng năm ngoái với cam kết sẽ thay đổi hiện trạng chính trị tại Washington, từng nhiều lần chỉ trích Trung Quốc, gọi Bắc Kinh là “nhà vô địch” trong quá trình thao túng tỷ giá đồng Nhân dân tệ.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump cũng từng cho rằng liên minh quân sự NATO là một gánh nặng với Mỹ, và rằng ông muốn Washington hàn gắn lại quan hệ với Nga.

Tuy nhiên, trong cuộc họp báo ở Nhà Trắng và trả lời phỏng vấn truyền thông hôm 11/4, Tổng thống Trump đã bất ngờ thay đổi quan điểm về chính sách đối ngoại. Ông cho rằng mối quan hệ giữa Mỹ với Nga đang trở nên “lạnh nhạt”, trong khi quan hệ giữa nước này với Trung Quốc đang được cải thiện. Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ cũng dành lời ca ngợi NATO, khi cho rằng tổ chức quân sự này đang thay đổi để đáp ứng trước những mối đe doạ quốc tế.

Trong cuộc họp báo cùng với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại Nhà Trắng ngày 12/4, Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Tôi từng nói NATO là một tổ chức lạc hậu nhưng tôi thấy điều này hiện không còn nữa”.

Sự đảo ngược trong quan điểm của Tổng thống Mỹ về Nga và NATO có thể sẽ trấn an các đồng minh của Washington tại châu Âu, những nước từng rất lo ngại về những tuyên bố của ông nhằm vào việc hàn gắn quan hệ với Moscow trong chiến dịch tranh cử.

Tuy nhiên, cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mà ông Trump ca ngợi có thể gây ra quan ngại ở châu Á, nơi những đồng minh của Washington đang lo lắng về sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Có thể nói những thay đổi rõ rệt trong chính sách đối ngoại gây tranh cãi của Tổng thống Trump được thực hiện giữa lúc nội bộ chính quyền Mỹ có những biến động, cụ thể nhất chính là việc Cố vấn chiến lược chính Steve Bannon rời khỏi Hội đồng An ninh Quốc gia.

Cách đây 6 tháng, ứng cử viên Trump từng tuyên bố ông mong muốn xây dựng lại quan hệ với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong một tuyên bố hồi tháng 9 năm ngoái, ứng viên tổng thống của đảng Cộng hoà tuyên bố: “Nếu ông ấy (Tổng thống Putin) nói những lời tốt đẹp về tôi, tôi cũng sẽ thực hiện điều tương tự”.

Bước ngoặt Syria

Theo giới quan sát, vấn đề Syria có thể là nguyên nhân khiến Tổng thống Trump thay đổi quan điểm với Nga. Trong cuộc trả lời phỏng vấn mới nhất, Tổng thống Trump đã bày tỏ quan ngại về việc Nga tiếp tục ủng hộ Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Ông Trump, người đã ra lệnh phóng tên lửa nhằm vào căn cứ không quân ở Syria để đáp trả vụ tấn công nghi là do quân đội Syria sử dụng vũ khí hoá học, nói: “Có thể chúng ta đang ở giai đoạn thấp nhất trong mối quan hệ với Nga”.

Trong khi chỉ trích Nga, ông Trump cũng cho biết ông và Chủ tịch Tập Cận Bình đã có những cuộc thảo luận mang tính liên kết trong cuộc gặp đầu tiên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, bang Florida hồi tuần trước. Dù trước đó, ông Trump từng dự đoán về những cuộc thảo luận “cam go” giữa hai bên trong vấn đề thương mại.

Mối quan hệ “ấm dần lên” giữa Mỹ và Trung Quốc cũng được nhắc tới khi ông Trump trả lời phỏng vấn tờ Wall Street Journal. Theo đó, nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ông sẽ không gọi Trung Quốc là nước thao túng tỷ giá tiền tệ, điều mà ông từng tuyên bố sẽ làm ngay trong ngày đầu tiên nắm quyền.

Nhận định về những thay đổi trong chính sách đối ngoại của chính quyền Mỹ hiện nay, ông Christine Wormuth, cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời chính quyền của Tổng thống Barack Obama, cho rằng ông Trump không phải là người có nhiều kinh nghiệm về chính sách đối ngoại khi mới nhậm chức, nhưng việc này đang được cải thiện.

Ông Wormuth, người hiện đang là cố vấn cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), cho rằng: “Tổng thống Trump bắt đầu hiểu biết sâu sắc hơn về các vấn đề”.