Sự vắng mặt bí ẩn của Chủ tịch Việt Nam cả tháng nay gây nhiều tin đồn chính trị.

ATSUSHI TOMIYAMA, Nikkei Asia. Nhật báo

Chủ tịch nước Trần Đại Quang, bên phải, bắt tay Tổng thống Nga Vladimir Putin tại cuộc họp tháng 6 ở Moscow,  khi ông xuất hiện khoảng một tháng trước công chúng.  Reuters
HÀ NỘI – Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã không xuất hiện trong gần một tháng mà không có lời giải thích của chính phủ, gây tranh cãi về một cuộc đấu tranh quyền lực khi nhà lãnh đạo cao nhất của quốc gia – người đứng đầu Đảng Cộng sản – có thể mản nhiệm năm sau.

Vi phạm giao thức

Hành trình chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Thổ Nhỉ Kỳ Thaksin Binali Yildirim đã được điều chỉnh đột ngột vào tối thứ ba. Phiên bản thay đổi được gửi tới các phương tiện truyền thông cho một cuộc gặp với Quang dự kiến vào ngày hôm sau. Bộ Ngoại giao không đưa ra lý do gì để thay đổi.

Các vị Quốc khách  thường được gặp với Tổng Thư ký Đảng Cộng sản, Chủ tịch, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội. Chủ tịch nước đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, xử lý các sự kiện như lễ nhậm chức và các bữa tiệc. Việc thiếu dấu hiệu cho thấy Quang đang ở bên ngoài Việt Nam có nghĩa là ông ta vẫn còn ở trong nước, làm cho sự vắng mặt của ông ấy trở nên lạ thường hơn ở một quốc gia cộng sản đặt nặng về trật tự chính trị.

Lần xuất hiện trước công chúng của ông Quang vào ngày 25 tháng 7, khi ông gặp Nikolai Patrushev, thư ký của hội đồng bảo an Nga. Chủ tịch Quang kể từ đó đã bỏ lỡ các sự kiện quan trọng như hôm Thú Sáu Lể kỷ niệm ngày  thành lập lực lượng Công an nhân dân, là cốt lõi của công an Việt Nam.

Dịp này có ý nghĩa đặc biệt đối với Quang. Lực lượng này thuộc thẩm quyền của Chủ tịch  và Quang trước đây là bộ trưởng an ninh công cộng sau nhiều thập niên hoạt động trong lĩnh vực này. Sự có mặt của ông tại sự kiện cũng quan trọng từ một quan điểm chính trị, để củng cố ảnh hưởng của ông. Tuy nhiên, ông đã không xuất hiện, đơn giản chỉ gửi một lời chúc mừng với những lời khích lệ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tăng cường các hoạt động ngoại giao như thể để che cho sự vắng mặt rõ ràng của Chủ tịch Quang, những người thường đảm nhiệm những nhiệm vụ như vậy. TBT Trong thăm Indonesia từ thứ ba đến thứ năm, gặp Chủ tịch Joko Widodo. Tiếp theo là một chuyến đi ba ngày tới Myanmar, trong đó Trọng sẽ nói chuyện với Tổng thống Htin Kyaw. Đây là chuyến thăm đầu tiên của Myanmar do Tổng thư ký Đảng Cộng sản trong 20 năm, kể từ khi Đỗ Mười đến đó năm 1997.

Trùng hợp ngẫu nhiên?

Sự biến mất của Quang trước con mắt công chúng không chỉ là sự phát triển kỳ quặc trong chính trị của Việt Nam trong vài tháng qua. Đã có thông báo ngày 30 tháng 7 rằng ông Đinh Thế Huỳnh, một thành viên thường trực của Ban Bí thư Trung ương Đảng, được cho là một ứng cử viên để thành công Trong, sẽ bị thay thế bởi thành viên Bộ Chính Trị Trần Quốc Vượng do bệnh tật. Sự việc của Huỳnh quay trở lại vị trí của ông là mờ nhạt, một chuyên gia về chính trị Việt Nam cho biết, trích dẫn tin đồn rằng ông đang điều trị ung thư.

Ngày hôm sau, chính quyền đã bắt giữ ông Trịnh Xuân Thành, nguyên chủ tịch Công ty Xây dựng Dầu khí Việt Nam vì đã gây ra thiệt hại 150 triệu USD tại công ty. Chính phủ Đức cáo buộc Việt Nam vài ngày sau khi bắt cóc Thanh từ Berlin. Hà Nội gọi tuyên bố này là đáng tiếc nhưng không giải quyết được tính xác thực của yêu cầu bồi thường.

Phỏng dịch theo Asie Nikkei.com

Nhật Bản lên tiếng về những sự kiện trong chính trường Việt Nam trong những tháng qua. Được biết Nhật Bản có quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện. Đến nay, Nhật Bản đã trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ hai, đối tác thương mại lớn thứ tư và đối tác lớn thứ 3 về du lịch của Việt Nam. Theo số liệu chính thức, tính đến hết 2016, Nhật Bản có hơn 3.200 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 42 tỷ USD, chiếm 15% tổng FDI vào Việt Nam. Nhật Bản là nước tài trợ ODA lớn nhất cho Việt Nam, chiếm khoảng 30% tổng cam kết ODA của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam.