Biển Đông và tham vọng xâm lăng biển đảo của Trung Cộng luôn là vấn đề nhức nhói đối với các nước trong vùng Đông Nam Á, Úc, Nhật, và Hoa Kỳ, mà đặc biệt là nhận định bi quan mới đây của Cựu Tư Lệnh Lực Lượng Quốc Phòng Úc là Angus Houston nói rằng đã “quá muộn” để ngăn TQ xâm chiếm Biển Đông, theo bản tin hôm Thứ Ba của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) cho biết.
Bản tin VOA viết rằng, “Cựu Tư lệnh Lực lượng Quốc phòng Úc (ADF) Angus Houston cho biết, đã “quá muộn” để ngăn Trung Quốc lấy đất ở Biển Đông.
“Theo The Australian, ông Angus – người từng đứng đầu ADF từ năm 2005 – 2011, phát biểu trong một buổi hội thảo an ninh quốc gia ở Canberra rằng những hình ảnh mà ông nhìn thấy về việc quân sự hóa các đảo cho thấy sự hiện diện của Trung Quốc là “vĩnh viễn”.
“Ông nói: “Theo quan điểm của tôi, quá muộn để ngăn chương trình của Trung Quốc ở Biển Đông. Điều quan trọng bây giờ là đảm bảo tự do hàng hải và quyền đi qua lại không gây hại. Chúng ta cũng cần tìm cách giải quyết tranh chấp lãnh thổ phù hợp với luật pháp quốc tế và không khuyến khích các quốc gia hành động đơn phương theo cách có thể gây đe dọa đến hòa bình và ổn định khu vực. Từ đây, một cách tiếp cận thận trọng là cần thiết.”“
Bản tin cũng đưa ra nhận định ngược lại của Giáo Sư Ngô Vĩnh Long rằng, “Tuy nhiên, Giáo sư Ngô Vĩnh Long, một học giả nghiên cứu về quan hệ châu Á – Mỹ tại Hoa Kỳ, lại cho rằng không muộn trong việc ngăn cản Trung Quốc chiếm đất ở Biển Đông bởi phán quyết của Tòa án Quốc tế The Hague là cơ hội để các nước trong khu vực chống lại Trung Quốc.
“Giáo sư Long nói: “Việt Nam là nước có lãnh hải dài nhất trong khu vực, là nước sát Trung Quốc, là cửa ngõ cho Trung Quốc vào Đông Nam Á, nếu Việt Nam thấy địa thế của mình là quan trọng thì Việt Nam nên đẩy mạnh các nước trong khu vực theo phán quyết của Tòa án Quốc tế.”“
Bản tin VOA cũng nêu ra một vấn đề nguy hiểm khác là liệu ông Trump có đi đêm với TQ để bán đứng Biển Đông không. Bản tin viết tiếp như sau.
“Cũng phát biểu tại hội thảo, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Satoshi Morimoto nói, ông lo sợ Tổng thống Donald Trump có thể ký một thỏa thuận thương mại bí mật với Trung Quốc mà cho phép quốc gia này gia tăng các hoạt động quân sự ở Biển Đông.”
Trong khi đó một bản tin khác của Đài Á Châu Tự Do (RFA) hôm Thứ Ba có tựa đề “Trung Quốc sẽ tuần tra vùng biển phía Nam Philippines?,” nói rằng, “Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm qua cho biết ông đã lên tiếng nhờ Trung Quốc giúp đỡ trong cuộc chiến chống các phiến quân Hồi Giáo bằng cách đưa tàu đến tuần tra ở khu vực phía Nam Philippines.
Nói với những tướng lĩnh “mới được bổ nhiệm của Philippines vào hôm qua, ông Duterte cho biết ông đã yêu cầu Trung Quốc đưa tầu đến tuần tra ở vùng nước quốc tế mà không nhất thiết xâm phạm vào vùng nước thuộc chủ quyền của các nước khác. Ông cũng nhấn mạnh các tàu tuần tra này không nhất thiết phải là tàu hải quân. Theo ông Duterte đây cũng là cách mà Trung Quốc đã từng làm hồi năm 2009 khi điều một tàu hải quân đến vịnh Aden để bảo vệ các tàu của Trung Quốc trước sự tấn công của hải tặc Somali.
“Tổng thống Philippines không cho biết Trung Quốc đã có phản ứng với lời mời này hay chưa.”
Ngoài ra một bản tin của Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp Tiếng Việt (RFI) hôm 31 tháng 1 năm 2017 cho biết rằng theo lời Đại Sứ Mỹ tại Phi Luật Tân thì Mỹ không xây kho vũ khí ở Philippines.
Bản tin RFI cho biết tiếp như sau.
“Đại sứ Hoa Kỳ tại Philippines ngày 31/01/2017 khẳng định Mỹ không xây dựng bất kỳ kho vũ khí nào ở Philippines, và phủ nhận cơ sở mà tổng thống Rodrigo Duterte dựa vào để đe dọa bãi bỏ một hiệp ước quốc phòng 2014 cho phép quân đội Mỹ tạm thời đóng căn cứ tại Philippines.
“Phát biểu tại một diễn đàn của các nhà lãnh đạo kinh doanh, đại sứ Mỹ cho rằng tổng thống Philippines Duterte đã nhận được một số thông tin sai lệch nên tỏ ra lo ngại rằng có kho vũ khí của Washington tại Philipinnes. Đại sứ Sung Kim khẳng định Mỹ không hề có bất cứ kho cũ khí nào tại Philipinnes và cũng không có dấu hiệu nào cho thấy Mỹ có kế hoạch xây một kho vũ khí tại Philippines.”
Liên quan đến tình hình Biển Đông, một bản tin của Đài BBC hôm Thứ Ba trích nhận định của chuyên gia nghiên cứu Úc về Đông Nam Á là Giáo Sư Carl Thayer cho biết rằng lâu nay VN đã thực hiện các hoạt động bài bản tại Trường Sa để đối phó với TQ. Bản tin BBC viết như sau.
“Giáo sư Carl Thayer, một nhà nghiên cứu lâu năm về Việt Nam, có bài đánh giá về các hoạt động quân sự của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa có tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
“Trong bài đăng trên trên trang policyforum.net vào ngày 30/01/2017, tác giả nhận định rằng các hoạt động của Việt Nam tại Biển Đông mặc dù không có quy mô như Trung Quốc nhưng đều được triển khai trước tiến độ và nhằm duy trì cán cân quyền lực trong vùng.
“Ông Thayer, nhà quan sát Việt Nam lâu năm, nhận định việc Trung Quốc triển khai các hoạt động quân sự tại Trường Sa được truyền thông quốc tế quan tâm đăng tải nhiều trong khi chính báo chí, giới chuyên gia an ninh hay giới học thuật ít để ý tới nỗ lực của Việt Nam gia cố 21 cấu trúc mà Hà Nội kiểm soát tại đây.
“Trong số 21 kết cấu Việt Nam kiểm soát tại Trường Sa, 9 là các đảo nổi, 12 là đảo chìm mà Việt Nam có các công trình được xây trên đó.
“Việt Nam nói họ duy trì 33 điểm đóng quân tại Trường Sa. Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ nói Việt Nam có 48 cơ sở tại đây. Điều này nhiều khả năng là tính gộp cả 15 nhà giàn mà Hà Nội gọi là “các cấu trúc dịch vụ kỹ thuật” tại Bãi Tư Chính mặc dù Việt Nam không coi Bãi Tư Chính thuộc Trường Sa.”
